Sunday, April 22, 2012

Widgets

වෙබ් අඩවි සෑදීමේදී ඔබ නොකළ යුතු දේවල්

වෙබ් අඩවි හදනකොට හුඟක් අය කරන විවිධාකාරයේ අත්වැරදීම් තිබෙනව. ඉතින් අපි කතා කරමු. මොනාකාරයේ වැරදිද අපි කරන්නෙ කියල. ඇත්තෙන්ම කිව්වොත් අපි බලමු හරි විදිහට කරන්නෙ කොහොමද කියල. මේ බොහොමයක් දේවල්, බොහොමයක් අඩවි වලට අදාලයි. සමහරක් ඒව නම් සාමාන්‍ය දැනීම, සමහරක් නම් එක පාර හිතෙන්නෙ නැති ඒව. අපි කතා කරන්නෙ වෙළඳ අඩවි, බ්ලොග් හැම එකක් ගැනමයි.



1. අඩවියට පැමිණෙන්නා අඩවිය කුමක් පිළිබඳවද යන්න ක්ෂණිකව දැන ගත යුතුයි.

අවධානය කියන්නෙ අන්තර්ජාලය තුළ තිබෙන වටිනාම වස්තුවක්. අඩවියට එන පුද්ගලයාට බැරි නම් ඒ අඩවිය තියෙන්නෙ මොකක් ගැනද කියල තේරෙන්නෙ නැති නම් ඒ ආපු පුද්ගලයා කෙලින්ම ආපහු හැරිල යනව. ඔබගේ වෙබ් අඩවිය තිබෙන්නෙ මොකක් සම්බන්ධයෙන්ද කියල එන පුද්ගලයාට ක්ෂණිකව පණිවිඩය දෙන්න ඔබගේ වෙබ් අඩවියට හැකි විය යුතුයි.

2. අන්තර්ගතය උඩින් යන්නට හැකි විය යුතුයි.
තේරෙන්න කිව්වොත් skim කරන්න පුලුවන් වෙන්න ඕනෙ. මේ පොතක් නෙමෙයිනෙ, අන්තර්ජාලය තුළ තිබෙන එක් වෙබ් අඩවියක්. ඉතින් ලොකු ලොකු පරිච්ඡේද අමතක කරන්න. මමත්, හුඟක් අයත් ලොකු ලොකු ඡේද තිබෙන වෙබ් අඩවි වලට අකමැතියි. උඩින් කියවන් ගිහිල්ල මොනවද තියෙන්නෙ කියල තේරුම් ගන්න පුලුවන් නම් කවුරුත් කැමතියි. කියවන්නාට, තමුන් කියවන දේ පහසුවෙන් වෙන් කරගන්න පුළුවන් ආකාර වලින් තොරතුරු ලබා දෙන්න. උදා: bulleted list, numbered lists, headers, sub headers.

3. කියවන්න අමාරු අමුතු අමුතු ෆොන්ට්ස් දාන්නෙපා.
මේකත් හුඟක් අය කරන වැඩක්. ලස්සන කරන්න කියල එක එක විදිහෙ fancy fonts භාවිත කරනව. ඇත්ත. සමහර ෆොන්ට් මගින් ඔබගේ අඩවියට ලස්සනක්, ගාම්භීර පෙනුමක් ලබාදෙන්න ඉඩ තිබෙනව. නමුත් ඒක කියවන්න අපහසු නම්??? ඔබගේ ප්‍රධාන අරමුණ යම් තොරතුරක්, පණිවුඩයක් ලබාදීම නේද? ඉතින් ඔබ කියන දේ එන කෙනාට කියවන්න අමාරු නම් වැඩක් තිබෙනවාද? එන අය කියවන්න කැමති, ඒ දේ කියවන්න පහසු ලෙස තිබෙනවා නම් පමණයි.

4. ඉතා කුඩා අකුරු ප්‍රමාණ භාවිතා කරන්න එපා.
අංක 3 සම්බන්ධයෙන් කිව්ව දේවල් ටිකම මෙතනටත් අදාල වෙනවා. කියවන්නාට පහසු ලෙස අපි අපේ අඩවියේ අන්තර්ගතය ලබා දිය යුතු වෙනවා. දැන් අප භාවිතා කරන වෙබ් බ්‍රවුසර් වල සූzම් පහසුකම් තිබෙනවා, නමුත් කියවන්නාට එය භාවිතා කරන්නට සිතු උනොත්, බොහෝවිට ඒ එම පුද්ගලයා ඔබගේ අඩවියට එන අවසන් අවස්ථාව වීමට ඉඩ තිබෙනවා.

5. නව බ්‍රවුසර් පැනල (windows) විවෘත කරන්න එපා.
මේකත් ගොඩක් අය කරනවා. අඩවියෙන් පිටත සබැඳියක් විවෘත කරන විට නව වින්ඩෝවක් විවෘතව ඒක තුළ එම සබැඳිය විවෘත වෙන්නට සකසනවා. ඔබ බලාපොරොත්තු වෙන්නෙ මොකද්ද? ඔබගේ අඩවියට පැමිණි පුද්ගලයා පිටට යන්නට නොදී නවත්වා ගැනීම. මේක හරිම නරක වැඩක්. මමත් මේක ඉස්සර කළා, නමුත් දැන් නෑ. ඔහුට ඉඩ දෙන්න මොකද්ද කරන්න ඕනෙ කියල. ඔබගේ අඩවිය ඔහුට/ඇයට අවශ්‍ය නම් එයාම ඒ සබැඳිය වෙනත් වින්ඩෝවක/ටැබ් එකක ඇර ගනීවි. අනික, නැත්තම් මොකටද බ්‍රවුසර් එකක ලොකු Back බොත්තමක් තිබෙන්නෙ?

6. බ්‍රවුසර් වින්ඩෝව Resize කරන්න එපා. 
ඔබගේ අඩවියට එන පුද්ගලයාට ඕනෙ විදිහට වැඩ කරගන්න ඉඩ දෙන්න. ඔබ බ්‍රවුසර් වින්ඩෝවේ ප්‍රමාණය වෙනස් කළොත් ඒක වෙබ අඩවියට එන පුද්ගලයාට අපහසුතාවයක් වෙන්නට පුලුවන්. ඉතින් ඒක වෙන්න දෙන්න එපා. ඔබට පෙනි පෙනිම ඔබගේ අඩවියට එන කෙනෙක් නැති වේවි.

7. අඩවියේ ලියාපදිංචි වෙන්න බල කරන්න එපා.
කෙනෙක් අන්තර්ජාලය තුළ සැරිසරන්නෙ යමක් හොයාගන්න. ඉතින් අත්‍යවශ්‍යම නම් පමනක් හැර වෙබ් අඩවියන එන පුද්ගලයාගේ ඉමේල් ලිපිනය හා වෙනත් තොරතුරු ඉල්ලල කරදර කරන්න එපා. එහෙම කරන්න තරම් ඔබේ අඩවියේ තිබෙන තොරතුරු වටින්නෙ නැතිනම් ඔහු කවදවත් ආපහු එන එකක් නෑ. නමුත් තොරතුරු ටික වටිනව නම් ඔබේ අඩවියේ ලියාපදිව්චි වෙන්න කෙනෙක් පසුබට වෙන එකක් නෑ.

8. අඩවිය තුළ ලියාපදිංචි වන්නාගේ අවසරයක් රහිතව, ඔහුව කිසිම දේකට Subscribe කරවාගන්න එපා.
මේකත් අපේ හුඟක් අය කරනව මම අත්දැකල තිබෙනව. එහෙම කරල නම් කවදාවත් ඔබට යාළුවො හදාගන්න නම් බැරි වේවි. මොකද ඔවුන්ට ඒක කරදරයක්, හිසරදයක් වෙන නිසා. ඔවුන්ට ඕනෙ නම් පමණක් subscribe වෙන්න ඉඩ දෙන්න.

9. අනවශ්‍ය ලෙස ෆ්ලෑෂ් ඇනිමේෂන් භාවිතා කරන්න එපා.
ඔබගේ වෙබ් අඩවිය ලෝඩ් වෙන්නට ගත වන කාලය ඉතා විශාල වශයෙන් වැඩි කිරීමට අමතරව, එමගින් සමහරක් පැමිණෙන්නන් තරහ ගස්වන්නට එමගින් ඉඩ තිබෙනවා. සාමාන්‍ය HTML, PHP, JScript, DHTML, වැනි දේවල් ව්අලින් දෙන්නට බැරිම දේවල් පමණක් ෆ්ලෑෂ් මගින් දෙන්න. නමුත් දැන් නම් ෆ්ලෑෂ් කියන එක ටික ටික භාවිතයෙන් ඉවත්වේගෙන යනවා. දැන් JQuery වැනි දේවල් වලින් ඉතා පහසුවෙන් පෙරදී ෆ්ලෑෂ් භාවිත කර කරනු ලැබූ දේවල් කළ හැකියි.

10. සංගීත වාදනයන් යොදන්න එපා.
ඉස්සර හැම කෙනෙක්ම වගේ තමන්ගෙ වෙබ් අඩවියේ පසුබිම් සංගීතයන් වාදනය වෙන්නට සැළැස්වුවා. නමුත් ඔවුන්ට වැරදිලා. දැන් නම් කිසිදු සාර්ථක වෙබ් අඩවි නිර්මාණකරුවෙක් එහෙම කරන්නෙ නෑ. එමගිනුත් 90%ක්ම වෙබ් අඩවියට පැමිණෙන්නන් තරහ ගස්වනවා. ඔවුන් යළි එම අඩවියට පැමිණීම නවත්වනවා.

එහෙනම් තවත් "වෙබ් අඩවි සෑදීමේදී ඔබ නොකළ යුතු දේවල්" ටිකක් එක්ක ඊළඟ ලිපියෙන් හමුවෙමු...

27 comments:

  1. Thanks a lot for the ideas ..... Its really important coz I also felt those things in some web sites... And I never visited them again.

    ReplyDelete
  2. කමෙන්ට්ස් දාන්න යනකොට වෙනම වින්ඩෝ එකක් ඕපන් වීම හොඳඳ?

    ReplyDelete
  3. අදහස් වලට ස්තුතියි.

    @කතන්දර: ඒකෙන් අඩවියට එන කෙනාට කරදරයක් නැති නම් කමක් නෑ කියලයි මම නම් හිතන්නෙ.
    මගෙ මේ බ්ලොග් එකේ කමෙන්ට් බො‍ක්ස් එක ගැනනෙ කියන්නෙ? ඒකෙන් මම දේවල් දෙකක් බලාපොරොත්තු වෙනව. 1. අනවශ්‍ය පේජ් වීව්ස් ඉවත් කිරීම. 2. කියවන්නාට පේජ් එක ලෝඩ් වෙනකම් බලා ඉන්නට ගතවන කාලය හා ඔහුගේ බෑන්ඩ්විඩ්ත් එක ඉතිරි කරදීම. මෙතනදි එහෙම වින්ඩෝවක් රැරෙන්නට නොදී අදාල වින්ඩෝවේම පේජ් එක ලෝඩ් වෙන්න දැම්ම නම්, කියවන්නාට මේ පේජ් එකම ආපහු ලෝඩ් වෙනකම් බලා ඉන්නට වෙනවනෙ.

    ReplyDelete
  4. වැදගත් ලිපියක් ස්තුතියි

    ReplyDelete
  5. very good article madawa... math hugak dewal igana gattha... :D

    ReplyDelete
  6. @nadeekadn: තව තිබෙනවා. එකතු වෙලා ඉන්න. :)

    ReplyDelete
  7. අන්තිම එකට නම් 1000%ක් එකඟයි :D :D

    ReplyDelete
  8. වැදගත් තොරතුරු ස්තුතියි මාධවයා

    ReplyDelete
  9. සිරා පෝස්ට් එක මාධව...!

    ReplyDelete
  10. සිරා පෝස‍ට් එක... මමත් කලින් ඔය ගැන ලිව්වා
    ඔබේ වෙබ් අඩවිය සාර්ථක කර ගැනීමට උපදෙස් දහයක් කිය‍ලා එකත් බලන්නකො....

    ReplyDelete
  11. මගෙ අතිනූත් මෙ වැරදි කලින් උනා ලිපියට ස්තුතියි

    ReplyDelete
  12. Commented By හදවතින්ම ශ්‍රී ලාංකිකයි වටිනා ලිපියක්....බෙදා හදාගත්තට ස්තුතියි...

    ReplyDelete
  13. සැමට ස්තුතියි අදහස් වලට.

    @e සටහන: ඔබගේ ලිපිය කියෙව්වා, සරළව වටිනා දේවල් ටිකක් කියල තිබෙනවා.

    ReplyDelete
  14. වටිනා කරුණු ටිකක් සහෝ... ස්තුතියි බෙදා ගත්තට !!!

    ReplyDelete
  15. අන්න එහෙම අපිට කියල දෙන්න . බොහොම ස්තුතියි..

    ReplyDelete
  16. තැන්කියු, තැන්කියු..... ලොකු දෙයක් කියල දුන්නට.... අපි ගනන් ගන්නෙ නැති වුනාට ඔය අයිඩියා ටික 1000 වටිනව, මොකද අපේ නොසැලකිලිමත්කම හින්ද තමයි අපිට කෙලවෙන්නෙ

    ReplyDelete
  17. ස්තුතියි හැමෝගෙම අදහස් වලට.

    තව තිබෙනව. එකතු වෙලා ඉන්න.

    ReplyDelete
  18. නියමයි මචාං ම‍ගේ අඩවියෙත් එහෙම දේවල් තියනවානම් දන්වන්න www.skylanka.com

    ReplyDelete
  19. නියමයි . වටින ලිපියක්

    ReplyDelete
  20. නියම අදහස් ටිකක්...ස්තූතියි.

    ReplyDelete
  21. නියම අදහස් ටිකක්...ස්තූතියි.

    ReplyDelete

ලිපිය කියෙව්වාට ගොඩාක් ස්තුතියි. ඒත් එක්කම ඔබගේ අදහස් මට ගොඩක් වටිනවා. අදහස් උදහස්, යෝජනා, චෝදනා, ප්‍රශ්න, ගැටළු, මෙහි ලියන්න.